Cá nhân cơ bản là mới chạm được vào đâu đó 1-2% ứng dụng tiềm năng của AI mà thôi. Đó là một khoảng trống quá lớn!
Tôi không biết đến khi nào cá nhân mới tiếp cận được nhiều hơn vì thực tế là để tận dụng nhiều hơn, nó là bài toán về chi phí, thời gian, dữ liệu, thực nghiệm, sáng tạo. Hiện tại, cá nhân mới tiếp cận được chat hỏi đáp, tạo media, phân tích dữ liệu be bé, tự động hóa nửa vời với những task đơn giản, đấu nối API vào các trình automation (make, n8n…). Lại một lần nữa, nhân loại nói chung vẫn trong bàn tay điều khiển bởi các tổ chức lớn, cuộc chơi phần lợi nhất cuối cùng vẫn nằm trong tay người tạo game. Sự hiện diện của DeepSeek nhằm chống lại cái lối mòn cũ nhưng thực tế chứng minh rằng có giao cho cá nhân nhà máy (opensource để tự build) thì cá nhân vẫn không có dữ liệu, nhân lực, chi phí, kinh nghiệm để vận hành. Quanh quẩn lại quay về làm con tốt trong bàn cờ.
Dữ liệu tốt bị khóa chặt trong két sắt của các tập đoàn lớn, nhân lực thì đòi hỏi tiền bạc và thời gian mà cá nhân hiếm ai đủ sức kham nổi, còn kinh nghiệm thì chỉ đến từ những lần vấp ngã, mà vấp ngã trong vấn đề công nghệ với cá nhân là một áp lực quá lớn. Thế là quanh đi quẩn lại, cá nhân vẫn chỉ là một con tốt, có thể được trao cho vài món đồ chơi xịn hơn, nhưng bàn cờ thì không phải bạn vẽ, luật chơi cũng chẳng phải bạn đặt. Quyền lực nằm ở dữ liệu, ở hạ tầng, ở khả năng tính toán khổng lồ mà chỉ những gã khổng lồ như Google, Meta, hay các chính phủ lớn mới sở hữu. Cá nhân cầm được cái búa, nhưng không có đe để rèn. Cầm được cái cày, nhưng không có đất để cày. Thế là mọi thứ vẫn chỉ dừng lại ở những giấc mơ nửa vời, những dự án nho nhỏ trong góc phòng, trong khi ngoài kia, các ông lớn tiếp tục định hình tương lai mà không cần hỏi ý bạn.
không phải vì cá nhân ngu dốt, mà vì hệ thống này không được thiết kế để bạn thắng!
Các Bigtech lần nữa tạo cuộc chơi AI không khác việc tạo sàn TMĐT, thoạt đầu ai cũng thấy có lợi nhưng sau cùng mới nhận ra được gì, mất gì và nên làm thế nào cho phù hợp nhưng cuối cùng là sự hối tiếc vì mỗi cá nhân đã hết thời gian, nguồn lực và chẳng có sự chuẩn bị nào. Giống như các sàn TMĐT, 1-2 năm đầu hỗ trợ mã giảm giá, free vận chuyển, hỗ trợ marketing mạnh mẽ cho shop. Ru ngủ shop trong chiến thắng để rồi đến hôm nay, thì sao? Tương tự thì cuộc chơi AI này đang lặp lại, bạn nên nhớ hiện tại để trả lời 1 câu hỏi thì chatGPT tiêu tốn khoảng 2,5W điện + 4 lít nước cho mỗi câu trả lời. Rất nhiều chi phí khác nữa chứ không phải mỗi điện nước.
Cho nên ở bài viết này tôi muốn nói với các bạn là đừng phụ thuộc vào AI. Hãy biết rằng trong cuộc chơi này bạn luôn phải nhận ra sự phụ thuộc chờ sẵn một kết quả tồi tệ phía trước. Hãy thích nghi với AI nhưng phải biết dùng nó trong thế độc lập. Không AI vẫn vận hành tốt mà có AI cũng vận hành tốt, sự hiện diện của AI như một lựa chọn khác chứ không phải duy nhất. Hoặc dùng nó làm đòn bẩy cho sự khởi đầu chưa có gì thì được, đừng để nó tồn tại như việc sống còn trong câu chuyện kinh doanh, trong con đường khám phá tri thức của bạn.
Phúc Trần.