Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung bắt buộc phải xảy ra. Hệ tư tưởng của nước Mỹ là vậy, không phải ông Trump thì sẽ có ông khác lên trade war. Vì để đảm bảo USD tiếp tục là đồng tiền thống trị toàn cầu nên Mỹ bắt buộc phải trade war. Trung Quốc đang thực hiện tốt và khá nhanh các việc liên quan đến giảm phụ thuộc vào USD. Cụ thể là mở rộng thanh toán bằng CNY, dự trữ vàng, sáng kiến vành đai con đường, chung vận mệnh…vv. Nếu Trung Quốc thành công, vị thế của USD sẽ suy yếu nghiêm trọng.
Chiến tranh thương mại trở thành công cụ chiến lược để làm chậm bước tiến của Trung Quốc. Hiển nhiên là vậy, đầu tiên phải cho đối thủ chậm tiến trước. Chỉ cần đối thủ chậm tiến mọi khó khăn sẽ phát sinh, tiêu hao tiền bạc nhưng không có kết quả thu về. Giống như xây tòa nhà trăm tầng nhưng mãi không xong để sử dụng. Cứ cho nó loay hoay làm bài càng lâu càng tốt, không để đối thủ tốt nghiệp ra trường thì nó còn phụ thuộc vào mình, ở đây là USD. Đấy mới là mục đích thực sự của hệ tư tưởng Mỹ trong trade war. (1)
Các sản phẩm made in China sẽ phải đi tìm nơi sản xuất ngoài TQ. Những quốc gia vốn trước giờ vẫn ngoan với Mỹ, đặc biệt là tuân thủ và lệ thuộc vào hệ thống thanh toán USD sẽ là nơi Mỹ chỉ điểm cho made in China đi vào. Vì nếu sản xuất tại TQ là đổi hàng hóa lấy tệ, Còn doanh nghiệp TQ sản xuất tại các nước khác thì sẽ là đổi USD lấy hàng hóa, đổi hàng hóa lấy USD. Cho nên phải phân tán nền sx của TQ ra để dòng chảy USD lan rộng và hàng hóa phụ thuộc vào. Mũi tên 2 đích một mặt làm suy yếu đồng tệ, gia tăng sức mạnh USD, một mặt khiến cho thặng dư lao động của TQ xuống thấp, kéo sx ra khỏi TQ đồng nghĩa rút đi đáng kể việc làm tại TQ. Và nên nhớ rằng, một quốc gia giàu có thì thặng dư sức lao động phải dồi dào cả về chất lượng và số lượng (2).
Các cuộc chiến tranh vũ trang, bất ổn chính trị hay chiến tranh thương mại nổi cộm từ 1971 đến nay đều hướng vào việc bảo vệ USD. Sự kiện 1971, Mỹ hủy bỏ bản vị vàng (Bretton Woods), sử dụng Petrodola là quân bài lật ngửa của Mỹ. Vì vậy, tất cả các mối đe dọa vị thế của USD đều sẽ bị Mỹ tấn công không bằng cách này thì cách khác. Điển hình là cuộc chiến Ur-Rus, nó phải xảy ra để Nga tiếp tục lệ thuộc vào sâu hơn USD. Mỹ và phương Tây đã áp đặt hơn 10.000 lệnh trừng phạt lên Nga, nhưng trớ trêu thay, điều này không làm Nga thoát USD mà khiến nước này phải lệ thuộc vào USD sâu sắc hơn rất nhiều. Bằng cách đóng băng các khoản tích trữ USD của Nga, điều này không khác nhà có 100 tấn gạo nhưng vẫn phải chạy ăn từng bữa. Tư tưởng là để cho nhà giàu thành ăn xin và phụ thuộc vào mình thì phải khóa kho của nó lại. Nếu không có chiến tranh, Nga có thể từng bước thoát khỏi USD, nhưng giờ đây, chính chiến tranh đã khiến Nga phải tiếp tục sử dụng USD để tồn tại. (3)
Logic của (1) và (2), (3) tạo ra thế kìm hãm, phân tán, lệ thuộc. Đấy chính là cái thế của sức mạnh Mỹ.
Câu hỏi đặt ra: Liệu Việt Nam có bị Mỹ đánh thuế nếu made in China tìm đến làm nơi sản xuất không? Không là chắc chắn! Vì made in China đã đi đúng ý định của Mỹ.
Phúc Trần.